การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) หาประสิทธิภาพสื่อการเรียนรู้เรื่องกระเป๋าจาก ผ้าสักหลาด วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนจัตุรัสวิทยาคาร 2) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนต่อสื่อการเรียนรู้เรื่องกระเป๋าจากผ้าสักหลาด วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนจัตุรัสวิทยาคาร กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนจัตุรัสวิทยาคาร ที่กำลังศึกษาในปีการศึกษา 2567 และเรียนวิชาการงานอาชีพพื้นฐาน จำนวน 30 คน โดยการสุ่มตัวอย่างแบบกลุ่ม เครื่องมือในการวิจัยคือ สื่อการเรียนรู้เรื่องกระเป๋าจากผ้าสักหลาด แบบประเมินความเหมาะสมของสื่อการสอนเรื่องกระเป๋าจากผ้าสักหลาด แบบประเมินความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามและวัตถุประสงค์ (IOC) เรื่องกระเป๋าจากผ้าสักหลาด แบบประเมินทักษะปฏิบัติงาน แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อสื่อการสอน เรื่องกระเป๋าจาก ผ้าสักหลาด สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าประสิทธิภาพสื่อ สำหรับความเหมาะสมสื่อการเรียนรู้จากการประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญได้ค่าความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด (M=4.84, S.D.=0.30) และค่าความเหมาะสมแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อสื่อการสอนอยู่ในระดับมากที่สุด (M=4.85, S.D.=0.36) ผลการวิจัยพบว่า 1) ประสิทธิภาพสื่อการเรียนรู้เรื่องกระเป๋าจากผ้าสักหลาด วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนจัตุรัสวิทยาคาร ในภาพรวมเท่ากับ 93.67/91.67 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ 2) ความพึงพอใจของนักเรียนต่อสื่อการเรียนรู้เรื่องกระเป๋าจากผ้าสักหลาด วิชาการงานอาชีพพื้นฐาน ชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนจัตุรัสวิทยาคาร โดยภาพรวมมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด (M=4.75, S.D.=0.52) ซึ่งพบว่า ด้านที่มีความพึงพอใจมากที่สุดคือ ด้านประโยชน์ที่ได้รับจากสื่อการสอน อยู่ในระดับมากที่สุด (M=4.78, S.D.=0.48) รองลงมาด้านเนื้อหา (M=4.74, S.D.=0.54) และด้านการสอน (M=4.73, S.D.=0.52) ตามลำดับ

การศึกษาวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสูตรพื้นฐานที่เหมาะสมในการทำเต้าหู้แข็ง 2) ศึกษาระยะเวลาที่เหมาะสมของการเพาะงอกถั่วเหลือง 3) ศึกษาคุณสมบัติทางเคมีและกายภาพของเต้าหู้แข็งกาบาสูงจากน้ำนมถั่วเหลืองเพาะงอก และ 4) ศึกษาการยอมรับของผู้บริโภคต่อเต้าหู้แข็งกาบาสูงจากน้ำนมถั่วเหลืองเพาะงอก ผลการวิจัย พบว่าสูตรที่ 3 เป็นสูตรพื้นฐานที่เหมาะสมในการทำเต้าหู้แข็ง ประกอบด้วยเมล็ดถั่วเหลืองดิบ น้ำส้มสายชูกลั่น 5 % และน้ำสะอาด ผลการศึกษาระยะเวลาที่เหมาะสมในการเพาะงอกถั่วเหลือง โดยประเมินคุณภาพทางประสาทสัมผัสในด้านลักษณะที่ปรากฎ สี กลิ่น รสชาติ เนื้อสัมผัส และความชอบโดยรวม ด้วยการประเมินแบบ 9 ระดับ พบว่าผู้ชิมให้การยอมรับเต้าหู้แข็งสูตรที่ใช้ถั่วเหลืองเพาะงอกที่เวลา 24 ชั่วโมง ในระดับความชอบมาก ในด้านลักษณะปรากฏ สี กลิ่น รสชาติ โดยมีคะแนนเฉลี่ย 7.98, 7.74, 7.92 และ 8.06 ตามลำดับ ส่วนด้านเนื้อสัมผัส และความชอบโดยรวม ผู้ชิมให้การยอมรับสูตรที่ใช้ถั่วเหลืองเพาะงอกที่เวลา 12 ชั่วโมง โดยมีคะแนนเฉลี่ย 7.64 และ 7.74 ตามลำดับ ผลิตภัณฑ์เต้าหู้แข็งจากถั่วเหลืองที่ผ่านการเพาะงอก 24 ชั่วโมง มีปริมาณสารกาบา 27.44 มิลลิกรัม ซึ่งมากกว่าผลิตภัณฑ์เต้าหู้แข็งจากถั่วเหลืองที่ไม่ผ่านการเพาะงอก ที่มีปริมาณสารกาบาเพียง 15.33 มิลลิกรัม เต้าหู้แข็งทั้งสองสูตรมีค่าความสว่าง (L*) ไม่แตกต่างกัน ค่าความแน่น (Firmness) ของเต้าหู้สูตรพื้นฐาน 31.14 นิวตัน สูงกว่าเต้าหู้แข็งสูตรที่ใช้ถั่วเหลืองเพาะงอกที่ 11.23 นิวตัน ขณะที่ค่ายืดหยุ่น (Springiness) ของทั้งสองสูตรใกล้เคียงกันที่ 5.58 นิวตัน และ 5.36 นิวตัน กลุ่มผู้บริโภคให้การยอมรับผลิตภัณฑ์เต้าหู้แข็ง กาบาสูงจากน้ำนมถั่วเหลืองเพาะงอก คิดเป็นร้อยละ 100 โดยสนใจผลิตภัณฑ์ร้อยละ 96 สนใจซื้อผลิตภัณฑ์ร้อยละ 89.33 และรู้จักประโยชน์ของผลิตภัณฑ์เต้าหู้แข็ง คิดเป็นร้อยละ 76.67

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปริมาณกะทิและวิธีการมูนข้าวเหนียวสำหรับผลิตภัณฑ์ข้าวเหนียวมูนพร้อมบริโภค 2) ศึกษาระยะเวลาที่เหมาะสมในการฆ่าเชื้อข้าวเหนียวมูนพร้อมบริโภคในบรรจุภัณฑ์รีทอร์ทเพาซ์ด้วยเครื่องรีทอร์ท 3) ศึกษาระยะเวลาที่เหมาะสมในการนึ่งข้าวเหนียวสำหรับการผลิตข้าวเหนียวมูนพร้อมบริโภคในบรรจุภัณฑ์รีทอร์ทเพาซ์ และ 4) ศึกษาผลการเปลี่ยนแปลงคุณภาพระหว่างการเก็บรักษาข้าวเหนียวมูนพร้อมบริโภคในบรรจุภัณฑ์รีทอร์ทเพาซ์ ผลการศึกษาพบว่าข้าวเหนียวมูนพร้อมบริโภคที่ใช้วิธีการมูนข้าวเหนียวก่อนการนำไปฆ่าเชื้อโดยใช้ปริมาณน้ำกะทิ 400 กรัม (สำหรับมูนกับข้าวเหนียวน้ำหนักก่อนนึ่ง 500 กรัม) มีคะแนนด้านเนื้อสัมผัส และรสชาติสูงกว่าการใช้น้ำกะทิ 500 กรัมและ 600 กรัม (p≤0.05) ผลการศึกษาการฆ่าเชื้อข้าวเหนียวมูนในบรรจุภัณฑ์รีทอร์ทเพาซ์ด้วยเครื่องรีทอร์ทแบบพ่นน้ำที่อุณหภูมิ 119 องศาเซลซียส พบว่าการใช้เวลาในการฆ่าเชื้อนานขึ้น ข้าวเหนียวมูนมีสีเข้มขึ้น โดยการฆ่าเชื้อ 30 นาที มีค่าสี L* ลดลง และค่า a* และค่าสี b* ที่สูงกว่าการฆ่าเชื้อที่เวลา 25 นาที และ 20 นาที และข้าวเหนียวมีค่า Hardness และค่า Stickiness ที่สูงขึ้นเมื่อใช้เวลาฆ่าเชื้อนานขึ้น ทั้งนี้ไม่มีผลต่อค่า aw และตรวจไม่พบเชื้อจุลินทรีย์ตามข้อกำหนดของอาหารในภาชนะบรรจุปิดสนิทในข้าวเหนียวมูนที่ผ่านการฆ่าเชื้อตั้งแต่ 20 นาที ขึ้นไป การนึ่งข้าวเหนียว 5 นาทีกลับด้านนึ่งต่ออีก 5 นาที ข้าวเหนียวนึ่งมีระดับการสุกร้อยละ 50 เหมาะสมสำหรับการนำไปผลิตเป็นข้าวเหนียวมูนพร้อมบริโภค โดยได้คะแนนความชอบด้านลักษณะปรากฏ เนื้อสัมผัส และความชอบโดยรวม สูงกว่าข้าวเหนียวที่มีระดับการสุกร้อยละ 75 และร้อยละ 100 ผลิตภัณฑ์ข้าวเหนียวมูนพร้อมบริโภคในบรรจุภัณฑ์รีทอร์ทเพาซ์ที่เก็บรักษาที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลา 2 เดือน มีลักษณะเนื้อสัมผัสที่แน่นขึ้น มีสีเข้มขึ้น จากค่าสี L* ที่มีแนวโน้มลดลง ค่าสี a* และ ค่า b* ที่มีแนวโน้มสูงขึ้น การเก็บรักษาที่นานขึ้นไม่มีผลกับค่า aw ของผลิตภัณฑ์ แต่มีผลกับค่า Hardness มีแนวโน้มสูงขึ้นแต่ค่า Stickiness มีแนวโน้มลดลง

การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สูตรพื้นฐานการทำมะม่วงแช่อิ่ม 2) สูตรการผลิตเยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่ม 3) การปรับปรุงสูตรเยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่ม และ 4) ศึกษาการยอมรับของผู้บริโภคที่มีต่อผลิตภัณฑ์เยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่ม ผลการศึกษาสูตรพื้นฐานการทำมะม่วงแช่อิ่ม พบว่า ผู้ทดสอบชิมให้การยอมรับสูตรที่ 4 ที่มีค่าความเป็นกรด-ด่าง คือ 3.04 และค่าความหวานจากการวัดปริมาณของแข็งที่ละลายได้ คือ 31.10 °Brix ซึ่งเป็นค่าที่เหมาะกับการเกิดเจลของเยลลี่ ผลการศึกษาการผลิตเยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่ม พบว่า ผู้ทดสอบชิมให้การยอมรับสูตรที่ 1 โดยมีคะแนนในด้านลักษณะปรากฏ สี กลิ่น รสชาติ เนื้อสัมผัส (ความหนึบ) และความชอบโดยรวม คือ 7.76 7.32 7.26 7.72 7.76 และ 7.64 ตามลำดับ ผลการปรับปรุงสูตรเยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่ม โดยการปรับปรุงในด้านสีและกลิ่น พบว่า เยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่มที่ได้รับการปรับปรุงแล้ว มีสีเหลืองเข้มมากขึ้น ค่า L* คือ 57.88 เป็นสีขาว ค่า a* เท่ากับ -5.09 ค่า b* เท่ากับ 51.69 ค่า aw คือ 0.96 ค่าความชื้นร้อยละ 49.29 ค่าความแข็ง ค่าความยืดหยุ่น คือ 10,752.38 g. และ 70.80 ตามลำดับ ค่าความเหนียว คือ 6.63 เยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่ม 100 กรัม มีค่าพลังงานทั้งหมด 153.89 กิโลแคลลอรี่ ไขมันทั้งหมด 0.53 กรัม ไขมันอิ่มตัว 0.50 กรัม โปรตีน 11.20 กรัม คาร์โบไฮเดรต 26.08 กรัม น้ำตาล 22.17 กรัม โซเดียม 9.79 มิลลิกรัมและโพแทสเซียม 0.92 มิลลิกรัม เถ้า 0.02 กรัม และค่าความชื้น 62.17 กรัม และผลการศึกษาการยอมรับของผู้บริโภค ที่มีต่อผลิตภัณฑ์เยลลี่จากน้ำมะม่วงแช่อิ่ม พบว่า ความชอบโดยรวมอยู่ในระดับชอบปานกลางถึง ชอบมาก โดยมีวัตถุประสงค์ในการเลือกซื้อเพื่อบริโภคระหว่างวัน และลักษณะของบรรจุภัณฑ์เป็น ถุงซิป บรรจุแยกชิ้น จำนวน 10 ชิ้น จำหน่ายในราคา 25 บาท และจำหน่ายที่ร้านขายของฝาก

การพัฒนาผลิตภัณฑ์ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบจากภูมิปัญญาท้องถิ่นวิสาหกิจชุมชนเปลญวน-ปลาหม่ำ จังหวัดสุพรรณบุรี มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่นการผลิตปลาหมำของวิสาหกิจชุมชนเปลญวน-ปลาหมำ จังหวัดสุพรรณบุรี 2) ศึกษาอุณหภูมิและเวลาที่เหมาะสมของการเตรียมวัตถุดิบในการผลิตปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบด้วยกระบวนการทอดสุญญากาศ (Vacuum Fryer) และ 3) ศึกษาสูตรที่เหมาะสมของผลิตภัณฑ์ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบต้นแบบ จากการศึกษาพบว่า วิสาหกิจชุมชนเปลญวน-ปลาหมำหมู่ที่ 4 ตำบลต้นตาล อำเภอสองพี่น้อง จังหวัดสุพรรณบุรี ตั้งอยู่ในพื้นที่ลาบลุ่มมีแม่น้ำท่าจีนไหลผ่าน มีพื้นที่อุดมสมบูรณ์มีการประกอบอาชีพเกษตรกรรม และประมง นอกจากนี้มีการผลิตและจำหน่ายเปลญวนและปลาหม่ำซึ่งเป็นสินค้าการถนอมอาหารด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนชาวญวนโดยปลาหมำเป็นการถ่ายทอดจากบรรพบุรุษที่ได้จากการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นปลาหมำที่ดีมีรสชาติดี สะอาด ปลอดภัยต่อผู้บริโภคใช้เฉพาะเนื้อปลาสด มักใช้ปลาช่อนหรือปลาชะโดมาผ่านกระบวนการแปรรูปที่เฉพาะของชุมชนจึงได้เป็นปลาหมำที่สามารถรับประทานและจำหน่ายได้ ทั้งนี้ทางชุมชนมีความต้องการสร้างความหลากหลายในการบริโภคปลาหมำจึงได้พัฒนาผลิตภัณฑ์ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบ โดยศึกษาสภาวะในการทอดกรอบปลาหมำและสมุนไพร พบว่า อุณหภูมิในการทอดที่ 110 C เวลา 10 นาที เหมาะสมในการทอดปลาหมาอุณหภูมิที่ 1100 C เวลา 15 นาที เหมาะสมในการทอดกระเทียมชอย และหอมแดงชอย ส่วนใบมะกรูดฉีกควรทอดที่อุณหภูมิ 100 C เวลา 15 นาที ส่วนการศึกษาสูตรที่เหมาะสมของผลิตภัณฑ์ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบ พบว่าอัตราส่วนผสมของปลาหม่ำทอด : กระเทียมชอยทอด : หอมแดงชอยทอดด :ใบมะกรูดฉีกทอด ที่ 60:15:20:5 โดยน้ำหนัก ได้คะแนนเฉลี่ยสูงสุดในทุกด้าน ทั้งสี กลิ่น รสชาติ เนื้อสัมผัส และความชอบโดยรวม อยู่ในช่วงระดับความชอบ - ชอบที่สุด (8.00 - 8.52) การเปลี่ยนแปลงคุณภาพหลังเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบเป็นะยะเวลา 30 วัน พบว่ามีค่า Peroxide value ที่ 5.93 mEq/kg มีค่าต่ำกว่าค่ามาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน สมุนไพรทอดกรอบ (มผช.682/2567) ทั้งนี้ผลิตภัณฑ์ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบปริมาณ 100 กรัม มีคุณค่าทางโภชนาการ ได้แก่ ค่าพลังงาน 395.18 กิโลแคลอรี่ ไขมันทั้งหมด 18.18 กรัม ไขมันอิ่มตัว 7.83 กรัม คอเลสเตอรอล 60.99 มิลลิกรัม โปรตีน 29.03 กรัม คาร์โบไฮเดรต 28.86 กรัม น้ำตาล 1.92 กรัม โชเดียม 3311.30 มิลลิกรัม และโพแทสเชียม 627.73 มิลลิกรัม ผลิตภัณฑ์ปลาหมำสมุนไพรทอดกรอบที่พัฒนาได้จึงเป็นผลิตภัณฑ์ต้นแบบที่เหมาะสมสำหรับการผลิตเพื่อจำหน่ายของวิสาหกิจชุมชมชนเปลญวน-ปลาหมำ จังหวัดสุพรรณบุรีต่อไป